Tytuły

ZAMKI W POLSCE

Forum miłośników zamków (zał. 2006)



Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 10 ] 
Autor Wiadomość
PostNapisane: 2013-12-27 20:47 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-03-29 20:47
Posty: 1892
Lokalizacja: Ząbki
Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego
Anna Nierychlewska
Zamki i dwory województwa rawskiego w późnym średniowieczu i czasach wczesnonowożytnych


Łódź 2013

(Str. 424; format A4)

SPIS TREŚCI
WSTĘP 9
ROZDZIAŁ I INFORMACJE WSTĘPNE 11
1.1. Cel, zakres i metoda pracy 11
1.2. Położenie, granice, uwarunkowania geograficzno-przyrodnicze 14
1.3. Dzieje i stosunki własnościowe (zarys problematyki) 17 ROZDZIAŁU ŹRÓDŁAI BADANIA 31
2.1. Stan badań archeologicznych 31
2.2. Baza źródłowa 35
ROZDZIAŁ III. SIEDZIBY OBRONNE I REZYDENCJONALNE WOJEWÓDZTWA 43 RAWSKIEGO
3.1. Średniowieczne grody i zamki 43
3.1.1. Grody i zamki książęce 43
3.1.2. Zamki arcybiskupów gnieźnieńskich 49
3.2. Inne siedziby średniowieczne 52
3.2.1. Siedziby książęce 53
3.2.2. Średniowieczne dwory w dobrach kościelnych 62
3.2.3. Średniowieczne dwory prywatne 64
3.3. Średniowieczne siedziby województwa rawskiego. Podsumowanie i próba 83 określenia specyfiki
3.4. Nowożytne dwory i pałace 99
3.4.1. W dobrach królewskich 99
3.4.2. W dobrach kościelnych 101
3.4.3. W dobrach prywatnych 103 3.4.3.1. Dwory murowane 103 34.3.2. Dwory drewniane nowożytne 112
3.5. Nowożytne dwory i pałace województwa rawskiego. Podsumowanie i próba 118 określenia specyfiki
ZAKOŃCZENIE 135
KATALOG 137
1. BIAŁA RAWSKA (dawniej Biała), gm. loco, pow. rawski 137
2. BŁĘDÓW, gm. loco, pow. grójecki 139
3. BOLIMÓW (dawniej Bolemów), gm. loco, pow. skierniewicki 142
4. BROCHÓW (dawniej Brochowo), gm. loco, pow. sochaczewski 147
5. BUDZISZEWICE, gm. loco, pow. tomaszowski 151"
6. CELIGÓW (dawniej Cielgów), gm. Głuchów, pow. skierniewicki 153
7. CHLEWNIA (obecnie Chlebnia), gm. Grodzisk Mazowiecki, pow. grodziski 154
8. CHRUŚLIN (dawniej Chroślin), gm. Bielawy, pow. łowicki 156
9. CIECHOMICE, gm. Płock, pow. płocki 158
10. CZERMNO, gm. Gąbin, pow. płocki 161
11. DĘBOWA GÓRA, gm. Bedlno, pow. kutnowski 163
12. DMOSIN, DMOSIN-GRODZISK, gm. loco, pow. brzeziński 165
13. DZWONKOWICE, gm. Nowy Kawęczyn, pow. skierniewicki 170
14. GĄBIN, gm. loco, pow. płocki 171
15. GIŻYCE, gm. Iłów, pow. sochaczewski 173
16. GŁOWNO, gm. loco, pow. zgierski 176
17. GOSTYNIN, gm. loco, pow. gostyniński 181
18. GUTKOWICE (vel Gotkowice), gm. Żelechlinek, pow. tomaszowski 190
19. GUZÓW, gm. Wiskitki, pow. żyrardowski 191
20. IMIELNO (dawne Jemielino), gm. Nowe Ostrowy, pow. kutnowski 194
21. IZBISKA, gm. Teresin, pow. sochaczewski 196
22. JEŻÓWKA (dawna Jeżowa Wola), gm. Sochaczew, pow. sochaczewski 197
23. KAMPINOS, gm. Kampinos, pow. warszawski zachodni 198
24. KASKI, gm. Baranów, pow. grodziski 201
25. KIERNOZIA, gm. loco, pow. łowicki 205
26. KOŁACIN, gm. Dmosin, pow. brzeziński 208
27. KOMPINA, gm. Nieborów, pow. łowicki 210
28. KORABIEWICE, gm. Puszcza Mariańska, pow. żyrardowski 211
29. KOZIOŁKI (dawniej Koziełki), gm. Dmosin, pow. brzeziński 214
30. KOZŁÓW BISKUPI (dawne Kozłowo Biskupie), gm. Nowa Sucha, 215 pow. sochaczewski
31. KOZŁÓW SZLACHECKI (dawnej Kozłowo Szlacheckie), gm. Nowa Sucha, 216 pow. sochaczewski
32. KURZESZYN STARY, gm. Rawa Mazowiecka, pow. rawski 219
33. KUTNO, gm. loco, pow. kutnowski 222
34. LUSZYN, gm. Pacyna, pow. gostyniński 227
35. ŁANIĘTA, gm. loco, pow. kutnowski 229
36. ŁĘGONICE, gm. Nowe Miasto nad Pilicą, pow. grójecki 231
37. ŁOWICZ, gm. loco, pow. łowicki 233
38. ŁYSZKOWICE, gm. loco, pow. łowicki 247
39. MARCHATY (dawne Markwaty), gm. Biała Rawska, pow. rawski 250
40. MICHOWICE (dawnej Mnichowice), gm. Głuchów, pow. skierniewicki 251
41. MIEDNIEWICE, gm. Wiskitki, pow. żyrardowski 253
42. MŁODZIESZYN, gm. loco, pow. sochaczewski 255
43. MNICH, gm. Oporów, pow. kutnowski 257
44. MROGA (Mroga Dolna), gm. Rogów, pow. brzeziński 260
45. MSZCZONÓW, gm. loco, pow. żyrardowski 262
46. MŚCISZEW (NIEMŚCISZEWO), gm. Pacyna, pow. gostyniński 264
47- NAGAWKI (dawnej Nogawki), gm. Dmosin, pow. brzeziński 265
48. NIEBORÓW, gm. loco, pow. łowicki 266
49. NOWE MIASTO (dawna Pobiedna), gm. loco, pow. płoński 275
50. NOWY DWÓR, gm. Nowy Kawęczyn, pow. skierniewicki 278
51. ORYSZEW (dawny Orzyszów), gm. Wiskitki, pow. żyrardowski 280
52. OSSA, gm. Biała Rawska, pow. rawski 282
53. OSUCHÓW (dawne Osuchowo), gm. Mszczonów, pow. żyrardowski 284
54. PIASKI, gm. Brochów, pow. sochaczewski 286
55. PŁACZEW (PLACENCJA), gm. Łowicz, pow. łowicki 288
56. POMORZANKI (dawne Pomorzany), gm. Gostynin, pow. gostyniński POMORZANY (dawne Pomorzany Wielkie), gm. Łanięta, pow. kutnowski 289
57. POPIEŃ, gm. Rogów, powiat brzeziński 292
58. POPŁACIN (dawne Popłacino), gm. Nowy Duninów, pow. płocki 294
59. PRUSY, gm. Głuchów, pow. skierniewicki 295
60. RADZIEJOWICE, gm. loco, pow. żyrardowski 297
61. RAWA MAZOWIECKA (dawniej Rawa), gm. loco, pow. rawski 305
62. RYBIE, gm. Pacyna, pow. gostyniński 320
63. RZECZKÓW (dawny Rzędków), gm. Skierniewice, pow. skierniewicki 322
64. SADKOWICE, gm. loco, pow. rawski 324
65. SANNIKI, gm. loco, pow. gostyniński 326
66. SKIERNIEWICE (dawniej Skwierniewice), gm. loco, pow. skierniewicki 328
67. SKOTNIKI, gm. Teresin, pow., sochaczewski 340
68. SŁUPIA (dawniej Słup), gm. loco, pow. skierniewicki 343
69. SOCHACZEW, gm. loco, pow. sochaczewski 345
70. STARA RAWA, gm. Nowy Kawęczyn, pow. skierniewicki 360
71. ŚWIDNO, gm. Mogielnica, pow. grójecki 362
72. TROJANÓW (dawne Trojanowo), gm. Sochaczew, pow. sochaczewski 365
73. WALEWICE, gm. Bielawy, pow. łowicki 366
74. WILKÓW POLSKI (dawne Wilkowo), gm. Leoncin, pow. nowodworski 369
75. WISKITKI (Młode), gm. loco, pow. żyrardowski 370
76. WÓLKA ŁASIECKA i ŁASIECZNIKI, gm. Bolimów, pow. skierniewicki 373
77. ZAŁUSKÓW (dawne Załuskowo Wielkie), gm. Iłów, pow. sochaczewski 376
78. ZAMCZYSKO, gm. Kampinos, pow. warszawski zachodni 377
79. ZAWADY, gm. Dmosin, pow. brzeziński 379
80. ŻELAZNA, gm. Skierniewice, pow. skierniewicki 380 SUMMARY 387 WYKAZ SKRÓTÓW 391 BIBLIOGRAFIA 397
Archiwalia, rękopisy, wydawnictwa źródłowe, herbarze 397
Opracowania niepublikowane 401
Opracowania publikowane 404


Poważnym mankamentem tej książki, podobnie jak i przypadku pracy dr. Janusza Pietrzaka, jest uboga szata graficzna. Obiekty mają tylko mapki, zaczerpnięte z tzw. Mapy Kwatermistrzostwa, z zaznaczeniem miejsca obiektu. W kilku przypadkach są to rzuty współczesne (Gostynin), oraz archiwalne Skierniewice, Nieborów. Jakaś słaba odbitka Rawy Mazowieckiej. Szkoda. Ale z drugiej strony takie są możliwości wydawnicze Uniwersytetu Łódzkiego, i może trzeba się cieszyć że w ogóle jest. Zdecydowanie jednak treść, w szczególności katalogowa wynagradza braki. Dotyczy to jednak dworów czy fortalicji, a nie zamków, gdzie
można zauważyć ze były one obiektami drugoplanowymi tej pracy, zwłaszcza dotyczy to Sochaczewa, gdzie autorka posiłkowała się przede wszystkim stroną internetowa Stowarzyszenia Nasz Zamek, obszernie cytując Dziennik Archeologa. Do pracy dołączona jest rozkładana mapa z zaznaczeniem obiektów.


Załączniki:
zamki i dwory województwa rawskiego.jpg
zamki i dwory województwa rawskiego.jpg [ 73.9 KiB | Przeglądane 13259 razy ]
Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2013-12-28 12:36 
Offline
Administrator
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-03-26 14:03
Posty: 1990
Lokalizacja: Katowice, Jodłowa
Dzięki za info. Już zamówiłem


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-04 17:29 
Offline
Ojciec Dyrektor
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-02-02 15:32
Posty: 6938
Lokalizacja: Warszawa
W księgarni w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Al. Solidarności książka kosztuje 79 zł.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-04 20:00 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2008-05-30 05:14
Posty: 3045
Lokalizacja: Wrocław
fajnie, że się ukazało, ale cena jednak zbija zupełnie z nóg. Nie wiem na jakim poziomie edytorskim to jest i jaka jest ilość oraz jakość ilustracji, ale wydaje mi się (sądząc po innych tomach z tego cyklu), że chyba nie powinno to kosztować więcej niż 50-60 zł.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-04 22:02 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2013-05-18 16:03
Posty: 824
Lokalizacja: Toruń
Ilustracji praktycznie nie ma. Przy obiektach są tylko czarno-białe wycinki starych map wielkości około 4-5 cm. Czasami zdarzy sie jakiś rzut, ale nihil novi i mało. Jak na to cena rzeczywiście spora.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-05 11:32 
Offline
Ojciec Dyrektor
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-02-02 15:32
Posty: 6938
Lokalizacja: Warszawa
jesziwaboy Wrote:
fajnie, że się ukazało, ale cena jednak zbija zupełnie z nóg. Nie wiem na jakim poziomie edytorskim to jest i jaka jest ilość oraz jakość ilustracji, ale wydaje mi się (sądząc po innych tomach z tego cyklu), że chyba nie powinno to kosztować więcej niż 50-60 zł.

Edytorsko ta publikacja jest bardzo słaba. Z widoków jedyną ciekawostką dla mnie był rzut zamku w Rawie z pocz. XIX wieku, ale, jeśli chodzi o warstwę ilustracyjną, wiele więcej w tej książce nie ma. Są mapki orientacyjne w stylu Kołodziejskiego i to jest dobra sprawa, bo ułatwia orientację w terenie. W Katalogu, o którym autorka napisała, że jest niepełny, nie ma na przykład nazw miejscowości w górnej części strony, co utrudnia jego przeglądanie. Sochaczew to z kolei oparcie się na internetowym Dzienniku T.Olszackiego, którego lektura bez odpowiedniej ilustracji wymaga sporej wyobraźni. Tutaj oczekiwałbym też jednak jakiś autorskich wniosków. Rozczarował mnie słaby materiał ilustracyjny dla Gostynina. Rozumiem, że dla dworów widoków nie ma, ale inaczej wygląda sytuacja z zamkami, które jednak badane były, więc wcześniej niepublikowane rzuty można było zamieścić. Mnie w tej publikacji spodobały się cytaty z lustracji, które na przykład uświadomiły mi jak ciekawym obiektem były nieszczęsne Radziejowice. Pomimo kilku zastrzeżeń ta praca mi się podoba, bo lubię takie przekrojowe wydawnictwa. Za tą cenę jednak oczekiwać można lepszej jakości edytorskiej i ta książka w obecnym kształcie nie powinna kosztować więcej niż około 50 zł.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-05 23:34 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2008-05-30 05:14
Posty: 3045
Lokalizacja: Wrocław
No właśnie! Kurcze, książkę Janusza Pietrzaka z tej samej serii, w zasadzie jeszcze słabszą pod względem ilustracji (których w zasadzie nie ma,poza efemerycznym zbiorem kilkunastu czy kilkudziesięciu zdjęć lotniczych wydrukowanych w czerni i bieli na zwykłego rodzaju kartach na samym końcu), ale niezbędną i podstawową dla studiów nad zamkami w Wielkopolsce, swego czasu kupiłem we Wrocławiu za niecałe 50 zł i uważam to za zupełne optimum dla publikacji z tego cyklu. Książkę Jerzego Sikory o osadnictwie w Polsce Centralnej we wczesnym średniowieczu widziałem chyba tylko raz i możliwe, że są tam jakieś kolorowe wkładki i mapy w jego opracowaniu, ale dalej te rzeczy nie powinny być droższe niż 6, najwyżej 7 dych! Co się dzieje z tym rynkiem wydawniczym? Przecież druk tych książek jest tani, a autorzy też nie zdobywają jakichś wielkich honorariów? Czy nie lepiej porzucić uniwersytecką oficynę wydawniczą? A może to kwestia jakiejś jej agendy, bo przecież inne wydawnictwa (choć w formacie b-5) publikowane przez uniwersytet a dotyczące archeologii bądź historii sztuki, za to bogato ilustrowane i nieraz grube (książka A. Marciniak-Kajzerowej o dworach!!!!), nie kosztują więcej niż 40 zł.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-06 12:13 
Offline
Ojciec Dyrektor
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-02-02 15:32
Posty: 6938
Lokalizacja: Warszawa
Nie wiem na jakich zasadach to funkcjonuje, ale cenę książki autorstwa zespołu, w skład którego wchodziła moja lepsza połowa, udało się obniżyć ze 170 zł do 80. A chodzi o duże wydawnictwo, które jakoby nie negocjuje. To jak to wygląda w przypadku uniwersyteckiej oficyny, z którą ustalanie takich spraw jak wynegocjowanie ceny powinno być znacznie prostsze?


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-06 13:11 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-03-29 20:47
Posty: 1892
Lokalizacja: Ząbki
Przy ocenie dokonywanej nad ceną w/w książki pragnąłbym zwrócić uwagę, że jest ona dostępna na Uniwersytecie Łódzkim w cenie ok 45-50 zł. To co mamy w tej księgarni to jest narzut samej księgarni, uchodzącej za bardzo drogą. Tam w ogóle ceny są jak z kosmosu. Chyba ze wydawnictwo ma ceny stałe dla wszystkich księgarń i tego pilnuje, tak jak Societas Vistulana. Swoja drogą z tego wydawnictwa można w ciemno polecić książkę Karola Nabiałka o starostwie olsztyńskim (jurajskim) w średniowieczu. A i cena jest przystępna. Jeśli chodzi o książkę Pani Nierychlewskiej, to chyba niespecjalnie jest ona dostępna oficjalnie poza uczelnią. Księgarnie które decydują się na jej sprzedaż po prostu do ceny detalicznej z Wydawnictwa dorzucają swoja horrendalną marżę i tak wychodzi 80 zł. Pal licho jeśli była by to książka dobrze ilustrowana, bo to kosztuje. Przy wydaniu książek niestety jednak duży koszt stanowi papier. Nie są prawdziwe informacje że papier jest tani. Może toaletowy, ale nie offsetowy. Istotną sprawą jest też nakład, który w tym przypadku jest bardzo niski. Uniwersytet wychodzi zapewne z założenia, że książki naukowe muszą być drogie, bo na całym świecie są drogie. Nie znam wszystkich publikacji z tej uczelnianej serii, ale widziałem książkę Jerzego Sikory i jest ona zdecydowanie lepiej wydana w warstwie ilustracyjnej. Ale o to zabiegał sam autor, w zasadzie nie godząc się na inne wydanie. Szkoda że w tym przypadku nie było inaczej, ale sądzę że to i tak dobrze iż książka wyszła, bo jednak mogła nie wyjść, ponieważ autorka pracuje już w miejscu kompletnie niezwiązanym z tą tematyką, i chyba jej zainteresowania poszły siłą rzeczy w innym kierunku. Sam fakt wydania tej pozycji należy zapewne zawdzięczać Panu prof. L. Kajzerowi.

PS Przeglądając co jakiś czas lidar, stanowczo stwierdzam że wielką szkodą dla poznawania i kultywowania polskiego dziedzictwa jest brak takich katalogów, z porządną informacją historyczną. O wielu miejscowościach brakuje jakiejkolwiek wzmianki w dostępnych publikacjach. Są one tylko w zapiskach niektórych badaczy. Kilka fajnych katalogów powstało swego czasu na łódzkiej uczelni, ale dzisiaj to już sprawa przebrzmiała, bo trzeba by było je od nowa weryfikować. Ale - zapewne powtórzę się - jeśli autorzy tacy jak Pan Artur Kwaśniewski, autor rewelacyjnego katalogu dworów renesansowych Kotliny Kłodzkiej - nie widzą potrzeby wydania i wracania do tematu już zamkniętego w ich działalności, to czego oczekiwać od innych. Pan Kwaśniewski będzie się za to smażył w piekle. Dlatego mimo wszystko warto przyklaskiwać takim wydawnictwom, że mimo wszystko się jeszcze ukazują.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 2014-02-06 15:56 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2008-05-30 05:14
Posty: 3045
Lokalizacja: Wrocław
Wrote:
Przy ocenie dokonywanej nad ceną w/w książki pragnąłbym zwrócić uwagę, że jest ona dostępna na Uniwersytecie Łódzkim w cenie ok 45-50 zł.

Widzisz Waldek - skąd można to wiedzieć, skoro na stronach wydawnictwa UŁ nie ma tej książki, tak jak i paru innych publikacji wydanych przez uniwersyteckich łódzkich archeologów, a na stronie Instytutu Archeologii można odnaleźć tylko wiadomości o wydaniu pewnych pozycji, ale żadnej wiadomości o ich cenach czy dystrybucji. Nawet w sekretariacie nie wiedzą tego - bo właśnie dostałem list. Dla mnie sposób rozpowszechniania tych publikacji z Łodzi od dawna budzi pewne poirytowanie. Nie uważam wydawnictw Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej za jakieś wzorce warte wychwalania, ale w tym wypadku wypadają one zdecydowanie lepiej - i jeśli chodzi o informowanie o wydawnictwach, i gdy rzecz idzie o ich cenę w relacji do jakości druku, i gdy rozpatrzyć ich dystrybucję.
[quote]ale sądzę że to i tak dobrze iż książka wyszła, bo jednak mogła nie wyjść, ponieważ autorka pracuje już w miejscu kompletnie niezwiązanym z tą tematyką, i chyba jej zainteresowania poszły siłą rzeczy w innym kierunku. Sam fakt wydania tej pozycji należy zapewne zawdzięczać Panu prof. L. Kajzerowi.

Przy całym tym moim narzekaniu w pełni rzecz jasna się z tym zgadzam.
[quote]Ale (...) jeśli autorzy tacy jak Pan Artur Kwaśniewski, autor rewelacyjnego katalogu dworów renesansowych Kotliny Kłodzkiej - nie widzą potrzeby wydania i wracania do tematu już zamkniętego w ich działalności, to czego oczekiwać od innych. Pan Kwaśniewski będzie się za to smażył w piekle. Dlatego mimo wszystko warto przyklaskiwać takim wydawnictwom, że mimo wszystko się jeszcze ukazują.
Z Kwaśniewskim sprawa nie jest tak ostro zarysowana, jak to ukazujesz. To nie jest rozdział zamknięty w jego działalności, a wyniki tych badań w jakichś krótkich artykułach starał się rozpowszechniać (w "Kladskym Sborniku", w wydawnictwach zbiorowych, w "Svorniku" - lista tego jest krótka, ale można ją odnaleźć w jego dorobku pisarskim na stronach politechniki), choć teksty te bynajmniej nie zaspokajają apetytu, ani nie zastępują wydania samego doktoratu. Sprawę znam dość blisko, samego A. Kwasniewskiego również i mogę powiedzieć o nim w zasadzie same dobre rzeczy. Może przegapił on dobry moment w przeszłości na wydanie tego katalogu, zwrócić jednak chcę uwagę na to, że u nas na politechnice takie rzeczy nie są publikowane wcale. Ukazują się tylko jakieś monografie poszczególnych zagadnień lub duże syntezy. Problemy Mruczka z wydawnictwem (parę razy chciał wydać doktorat) i to, że Kwasniewski też z tego zrezygnował, pokazują, że na linii autorzy-wydawnictwo przynajmniej dawniej (teraz się to chyba polepszyło) komunikacja i zrozumienie były trudno osiągalne. Wierzcie mi - Kwasniewski jest cholernie zapracowanym człowiekiem i wydanie doktoratu teraz nic by mu nie dało - musiał się spieszyć z habilitacją (Architektura rezydencjonalna na Śląsku od XV do XVIII w., podzielona zapewne na dwa tomy, pierwszy do pocz. XVII stulecia chyba) - i to będzie mym zdaniem hit w znacznej mierze, choć pełen też drobnych błędów i nie zawsze aktualnych wiadomości, gdy chodzi o stricte późnośredniowieczne obiekty. Zapoznawałem się z treścią i obserwowałem proces wykańczania tej pracy: powinna się ukazać w ciągu najbliższych miesięcy, obecnie podlega korektom i ustalaniu ostatecznego korpusu materiału ilustracyjnego (lista i ilość ilustracji już chyba są określone).

Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 10 ] 


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 168 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
Translated by phpBB3.PL