Tytuły

ZAMKI W POLSCE

Forum miłośników zamków (zał. 2006)



Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 1 ] 
Autor Wiadomość
PostNapisane: 2010-04-24 13:35 
Online
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-03-29 20:47
Posty: 1892
Lokalizacja: Ząbki
Tzw. "duże Stołpie". Format A4

Zespół wieżowy w Stołpiu
Badania 2003-2005


Pod redakcją Andrzeja Buko

INSTYTUT ARCHEOLOGII I ETNOLOGII PAN
INSTYTUT ARCHEOLOGII UW
WARSZAWA 2009




SPIS TREŚCI
Wprowadzenie (Andrzej Buko) 11

I. Środowisko przyrodnicze 15
1. Charakterystyka wybranych elementów środowiska przyrodniczego okolic Stołpia (Radosław Dobrowolski) 15
1.1. Położenie 15
1.2. Budowa geologiczna 15
1.3. Rzeźba terenu 16
1.4. Stosunki wodne 17
2. Geologiczno-geomorfologiczna charakterystyka otoczenia zespołu wieżowego (Radosław Dobrowolski) 19
3. Litologiczna charakterystyka zlityfikowanych skal mioceńskich okolic Stoipia (Radosław Dobrowolski) 20
4. Przemiany szaty roślinnej okolic Stołpia w ostatnim tysiącleciu w świetle analizy palinologicznej (Krystyna Balaga)... 25

II. Źródła pisane do dziejów zespołu wieżowego w Stołpiu (Dariusz Dąbrowski) 29
1. Stan badań nad dziejami zespołu wieżowego w Stołpiu 29
2. Źródła pisane do dziejów zespołu 32
2.1. Ogólna charakterystyka 32
2.2. Wzmianki na temat dziejów wieży w Stołpiu 33
2.3. Dwie wzmianki Kroniki halicko-wołyńskiej o Stołpiu 40
2.4. Dlaczego w Kronice halicko-wolyńskiej nie ma informacji o wieży w Stołpiu9 44
2.5. Relacja o Stołpiu w dziele Jakuba Suszy Phoenix tertiato rediyiyus siye imago longe yetustissima virginis Matris Chel-mensis …. 46
2.6. Uwagi o materiałach źródłowych z wykopalisk prowadzonych w Stołpiu przez Petra Pokryszkina 47
3. Wieża w Stołpiu na tle wybranych epizodów dziejów politycznych ziemi chełmskiej (98 l—1377) 50
4. Wnioski 56
4.1. Przypuszczalny czas powstania i charakter zespołu 56
4.2. Krąg potencjalnych fundatorów 57
4.3. Domniemane okoliczności opuszczenia stołpijskiego założenia 59

III. Stanowisko 1: anałiza stratygraficzna i opis obiektów nieruchomych 63
1. Analiza stratygraficzna i opis obiektów tzw. gródka oraz wnętrza kamiennej wieży (Tomasz Dzieńkowski) 63
1.1. Wstęp 63
1.2. Metody badań i opracowania wyników 63
1.3. Fazy osadnicze 64
1.3.1. Faza 0: relikty osadnictwa pradziejowego 64
1.3.2. Faza 1: budowa wieży i tzw. gródka, ich użytkowanie i opuszczenie 65
1.3.3. Faza II: przebudowa założenia, jego ponowne użytkowanie i zniszczenie 78
1.3.4. Faza III: destrukcja zespołu wieżowego 83
1.3.5. Faza IV: krótkotrwałe użytkowanie zespołu wieżowego w okresie nowożytnym 83
1.4. Chronologia: zestawienie elementów datujących 84
1.5. Wykaz jednostek stratygraficznych z sezonów 2003—2004 86
1.6. Diagram jednostek stratygraficznych (pod opaską)
1.7. Załączniki: analizy specjalistyczne 97
Aneks 1: Wykorzystanie analizy przestrzennych danych cyfrowych (GPS/GIS) dla potrzeb badań archeologicznych
na przykładzie stanowiska w Stołpiu (Piotr Zagórski) 97
Aneks 2: Ekspertyza antropologiczna szczątków kostnych z miejscowości Stołpie, gmina Chełm
(Beata Borowska-Strugińska) 102
Aneks 3: Sprawozdanie z analizy mikromorfologicznej cienkich płytek ze stanowiska w Stołpiu (Przemysław Mroczek) 103
Aneks 4: Analiza dendrologiczna i bezwzględne datowanie prób zwęglonego drewna ze Stołpia, stan. 1 (Marek Krąpiec) 106
Aneks 5: Raporty z wykonania datowań 4C (Tomasz Gosiar) 107
2. Analiza stratygraficzna i opis obiektów w najbliższym otoczeniu zespołu wieżowego. Badania fosy (Stanisław Gołub) 108
2.1. Wprowadzenie 108
2.2. Wyniki badań stołpijskiej fosy w latach 1976—1978 108
2.3. Wyniki badań z lat 1996—1997 108
2.4. Badania fosy z lat 2003—2004 115
2.5. Badania fosy przeprowadzone w 2006 r 115
2.6. Wnioski 117

IV. Źródła ruchome 119
1. Zabytki wydzielone (Tomasz Dzieńkowski, Marcin Wołoszyn) 119
1.1. Wstęp 119
1.2. Opis i analiza zabytków 119
1.2.1. Ceramika budowlana 119
1.2.2. Wyroby szklane 126
1.2.3. Wyroby żelazne 128
1.2.4. Wyroby brązowe 133
2. Wczesnośredniowieczna ceramika ze Stoipia (Michał A uch) 136
2.1. Wstęp 136
2.2. Metody opracowania ceramiki ze Stołpia 137
2.3. Analiza zbioru naczyń ze Stołpia, stan. 1 144
2.3.1. Charakterystyka ilościowo-jakościowa analizowanych materiałów 144
2.3.2. Fragmentaryzacja, erozja i przepalenie 147
2.3.3. Charakterystyka technologiczna 149
2.3.4. Charakterystyka morfologiczna 152
2.3.5. Wystrój powierzchni naczyń 152
2.3.6. Funkcja naczyń na podstawie śladów użytkowania 157
2.4. Analiza ceramiki zbadań w Nowosiólkach-Kolonii, stan. 16 157
2.4.1. Ogólna charakterystyka ilościowo-jakościowa zbioru 157
2.4.2. Fragmentaryzacja i erozja 157
2.4.3. Charakterystyka technologiczna 158
2.4.4. Charakterystyka morfologiczna 158
2.4.5. Wystrój powierzchni naczyń 158
2.4.6. Podsumowanie i wnioski 159
2.5. Analiza ceramiki z badań na stanowisku 3 w Stołpiu 159
2.5.1. Ogólna charakterystyka ilościowo-jakościowa zbioru 160
2.5.2. Fragmentaryzacja i erozja 160
2.5.3. Charakterystyka technologiczna 161
2.5.4. Charakterystyka morfologiczna 161
2.5.5. Wystrój powierzchni naczyń 161
2.5.6. Funkcja naczyń 161
2.5.7. Podsumowanie i wnioski 161
2.6. Ceramika z badań w Podgórzu — charakterystyka ilościowa dla wyróżnionych przedziałów chronologicznych 162
2.7. Podsumowanie wyników analizy ceramiki ze Stołpia 162
3. Analiza archeozoologiczna szczątków zwierzęcych ze Stołpia (Alicja Lasota-Moskalewska) 164
3.1. Wstęp 164
3.2. Materiał i metody jego opracowania 164
3.3. Wyniki 164
3.3.1. Skład gatunkowy i anatomiczny 164
3.3.2. Analizawieku 166
3.3.3. Analiza morfologiczna 166
3.3.4. Śladynakościach 167
3.3.5. Porównanie szczątków ze Stoipia, stan. 1, z materiałami z innych stanowisk 167
3.4. Omówienie wyników 167

V. Kamienna wieża w Stołpiu — analiza formy i przemian architektonicznych 169
1. Wprowadzenie (Teresa Rodzińska-Chorąży) 169
2. Prezentacja źródeł ikonograficznych (Marta Graczyńska) 171
2.1. Wiek XIX — akwarele, grafiki i fotografie 171
2.2. Wiek XX — ilustracje, rysunki, pocztówki, fotografie 175
3. Prezentacja danych źródłowych i stan badań (Aneta Bukowska) 184
3.1. Materiały niepublikowane i publikowane z wieku XIX i XX 184
3.2. Zakres prac remontowo-konserwatorskich 197
3.3. Dzieje badań architektoniczno-archeologicznych 200
3.4. Stan badań 202
3.4.1. Rozwarstwienie faz budowy i użytkowania 202
3.4.2. Rekonstrukcja założenia 203
3.4.3. Program przestrzenny najwyższej kondygnacji 204
3.4.4. Komunikacja zewnętrzna i wewnętrzna 204
3.4.5. Geneza formalno-stylistyczna wieży 205
3.4.6. Geneza formalno-stylistyczna wnętrza ostatniej kondygnacji 206
3.4.7. Warsztat budowlany 207
3.4.8. Datowanie i krąg fundatorów 209
3.4.9. Funkcja 210
4. Analiza materiału badawczego (Teresa Rodzińska-Chorąży) 213
4.1. Przemiany murów wieży na podstawie zachowanych opisów, rycin i archiwalnych fotografii 213
4.1.1. Główne kwestie architektoniczne w świetle danych źródłowych 213
4.1.2. Analiza dokumentacji rysunkowej Petra P. Pokryszkina 224
4.1.3. Rzeczywisty zakres prac remontowo-konserwatorskich w wieku XIX 225
4.1.4. Rozwarstwienie substancji zabytkowej i części rekonstruowanych 227
4.2. Opis zachowanej substancji materialnej wieży 234
4.2.1. Materiał budowlany 234
4.2.2. Technika budowlana 235
4.2.3. Podstawowe parametry i opis kolejnych poziomów wnętrza 240
4.3. Analiza danych architektonicznych 242
4.3.1. Fazy funkcjonowania wieży wydzielone na podstawie analizy murów i kontekstu stratygraficznego 242
4.3.2. Rekonstrukcja układu kondygnacji i systemu komunikacji w kolejnych fazach 244
4.3.3. Hipotetyczna rekonstrukcja formy najwyższej kondygnacji wieży 245
5. Wieża w Stołpiu w kontekście materiału porównawczego (Teresa Rodzińska-Chorąży) 247
6. Podsumowanie (Teresa Rodzińska-Chorąży) 260

VI. Kontekst przestrzenny zespolu wieżowego w Stołpiu 263
1. Intensywne badania powierzchniowe: zagadnienia metodologiczne (Elisabeth Zadora-Rio) 263
1.1. Wspólne zasady w ramach projektu 265
1.2. Intensywne badania powierzchniowe w Stołpiu 266
1.3. Lokalizacja badań 266
2. Realizacja programu GIS w Stołpiu i opracowanie danych przestrzennych (Xayier Rodier) 267
2.1. Georeferencyjne układy odniesienia 267
2.2. Komputerowy, system wspomagania projektowania CAD (fr. DAO), system zarządzania bazami danych DBMS (fr. SGBD) i geograficzny system informacyjny GIS (fl. SIG) 267
2.3. GIS w Stołpiu 268
2.4. Odniesienia geograficzne (georeferencje) 269
2.5. Opracowanie i analiza danych 270
3. Badania nieniszczące w rejonie Stołpia (Amćlie Laurent, Krzysztof Misiewicz, Peter Milo, Alain Tabbagh, Julien Thiesson) 273
3.1. Prospekcje geofizyczne (Peter Milo, Krzysztof Misiewicz, Alain Tabbagh, Julien Thiesson) 273
3.2. Prospekcja geotechniczna za pomocą Automatycznego Dynamicznego Penetrometru Cyfrowego sterowanego komputerowo PANDA (Amdlie Laurent) 280
3.3. Podsumowanie (Krzysztof Misiewicz) 286
4. Analiza materiału zabytkowego (Andrzej Buko, Tomasz Dzień kowski) 287
5. Badania weryfikacyjne na obszarach 1 i 3 (za szkołą) (Stanislaw Gołub) 290
6. Archeologiczne badania osadnictwa w rejonie kościoła parafialnego w Spasie — Podgórzu (Stanisław Gołub) 298
7. Uwagi o osadnictwie otoczenia wieży na podstawie badań AZP (Michał Auch) 306
8. Analiza przestrzenna. Wyniki intensywnych badań powierzchniowych Stołpia i Podgórza w świetle dotychczasowych danych AZP (Elisabeth Zadora-Rio, Andrzej Buko, Tomasz Dzieńkowski) 310
8.1. Analiza chronologiczna i przestrzenna ceramiki 3 10
8.2. Porównanie wyników intensywnych prospekcji terenowych z wynikami badań AZP 314
8.3. Podsumowanie 317

VII. Zespół wieżowy w Stolpiu w świetle wyników najnowszych badań (Andrzej Buko) 319
1. Uwagi wstępne 319
2. Wieża i przylegająca do niej czworokątna kamienna platforma: I faza użytkowania zespołu 320
3. Zespół wieżowy fazy 1: problem chronologii i funkcji 325
4. Kto i kiedy wybudował zespół wieżowy? 326
5. Faza II: kamienna wieża czy wieloelementowa warownia9 329
6. Drewniana zabudowa wokół prostokątnej kamieunej platformy 332
7. Faza III: „militaryzacja” zespołu wieżowego 336
8. Faza IV: opuszczenie i postępująca degradacja zespołu wieżowego 341
9. Podsumowanie 343
10. Uwagi końcowe 345

Bibliografia 347
The tower complex in Stołpie. Excayations 2003—2005 (Summary) 363

Image


Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 1 ] 


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 140 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
Translated by phpBB3.PL