Zbigniew Pilarczyk FORTYFIKACJE NA ZIEMIACH KORONNYCH RZECZYPOSPOLITEJ W XVII WIEKU Instytut Historii UAM Poznań 1997
SPIS TREŚCI WSTĘP 7
ŹRÓDŁA 13
Źródła ikonograficzne 18
Rozdział I POLSKI TEATR WOJNY W XVII WIEKU 21
1. Ziemie koronrte Rzeczypospolitej 22
2. Polska w XVII wieku — położeme polityczno-ekonomiczne 26
3. Polskie siły zbrojne w XVII wieku 38
• Wojska państwowe 39
• Piechota wybraniecka 41
• Wojska prywatne 44
• Stan artylerii polskiej w XVII wieku 48
Rozdział II PROBLEMATYKA FORTYFIKACYJNAW POLSKIM PIŚMIENNICTWIE
TECHNICZNO-WOJSKOWYM XVII WIEKU 53
1. Polskie prace teoretyczne traktujące o fortyfikacjach 53
2. Tabor i obóz warowny jako przedmiot rozważań teoretycznych 87
3. Kartografia wojskowa jako rodzaj pracy teoretycznej poświęconej fortyfikacjom 93
Rozdział III WARUNKI ROZWOJU MIAST I ICH UMOCNIEŃ OBRONNYCH W RZECZYPOSPOLITEJ XVII WIEKU 105
1. Miasta polskie w XVII wieku — warunki rozwoju 105
2. Twierdze i umocnienia miast polskich w XVII wieku 128
3. Formy ufortyfikowania miast i twierdz polskich (na wybranych
przykładach) 146
• Duże miasta z fortyfikacjami różnych typów 146
Warszawa (146); Poznań (151); Kraków (154) • Miasta z fortyfikacjami tradycyjnymi 159
Przemyśl (159); Rzeszów (162); Lwów (166); Kalisz (169) • Miasta z fortyfikacjami bastionowymi
Leszno (171); Rawicz (174); Puck (176); Szarogród (178); Gdańsk (179); Wisloujście (183); Gdańska Głowa (184); Elbląg (186); Zamość (188) • Zespoły warowne 192
Kamieniec Podolski (192); Stanisławów (195); Brzeżany (197); Sztum (200) • Twierdze 202
Okopy Świętej Trójcy (202); Kudak (205); Władysławowo (210); Kazimierzowo (212); Pilawa (213); Tykocm (214); Krzepice (217) Rozdział IV PRZEMIANY SIEDZIB SZLACHECKICH I ICH UFORTYFIKOWANIE
W XVII WIEKU 219
1. Warunki rozwoju siedzib szlacheckich 219
2. Formy ufortyfikowania siedzib szlacheckich (na wybranych przykładach) 254
• Siedziby drewniane (fortalicje) 255
Drozdowice (255); Ożomla (255) • Dwory obronne na kopcach 257
Modliszewice (257); Sobota (257); Dębno (258) • Dwory obronne murowane 258
Drzewica (258); Gojcieniszki (261); Korzkiew (262); Szymbark (264); Gołańcz (264); Odrzykoń/Kamieniec (268); Biały Kamień (268);
Bronowice (269); Budzanów (270); Czerwonogród (271); Czortków (271) • Siedziby z umocnieniami bastejowymi 274
Tęczyn (274); Dobromil (277); Janowiec (279); Krasiczyn (280); Jazłowiec (284); Trembowla (287) • Siedziby z fortyfikacjami bastionowymi 288
Wielkie Oczy (288); Laszki Murowane (289); Podhorce (291); Krzyżtopór/Ujazd (293); Czemierniki (296); Pilica (299); Danków (301);
Łodygowice (303); Rzeszów (305); Łańcut (307); Wiśnicz Nowy (311) • Zespoły warowne 314
Zbaraż (314); Brody (318) ZAKOŃCZENIE 321
Bibliografia 329
Spis ilustracji 345
Befestigungsanlagen auf den Kronliindereien der Rzeczypospolita im 17. Jh. Zusaminenfassung 353
Indeks osób 359
Indeks nazw geograficznych 365