Gdyby ktoś wygrał w Lotto.
Autor: NAPOLEON ORDA
Wydanie reprint wydania z 1873 r.
Wydawnictwo: PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO-USŁUGOWE ZETA TADEUSZ ZAWADA
ISBN 978-83-923582-2-0
Format 320 x 458 mm
Rok wydania 2006
Oprawa twarda – karton + etui
ALBUM WIDOKÓW HISTORYCZNYCH POLSKI SERIA I - 450 zł
SPIS TREŚCI
http://www.zeta-ars.pl/gallery3.php
Spis przedmiotów znajdujących się w albumie
Pierwsza serya
1. Różana [G. Grodzieńska]
2. Grodno – Zamek [G. Grodzieńska]
3. Kołoża [G. Grodzieńska]
4. Hieronimów [G. Grodzieńska]
5. Mereczowszczyzna [G. Grodzieńska]
6. Świsłocz [G. Grodzieńska]
7. Bereza Kartuzka [G. Grodzieńska]
8. Mołodów [G. Grodzieńska]
9. Horodyszcze pod Pińskiem – Kościół X X. Benedyktynów [G. Mińska]
10. Karolin pod Pińskiem [G. Mińska]
11. Leszcz [G. Mińska]
12. Duboj [G. Mińska]
13. Zasław [G. Wołyńska]
14. Ostrog – Zamek [G. Wołyńska]
15. Hubków [G. Wołyńska]
16. Sławuta [G. Wołyńska]
17. Korzec [G. Wołyńska]
18. Płoska [G. Wołyńska]
19. Klewań [G. Wołyńska]
20. Tajkury [G. Wołyńska]
21. Równe [G. Wołyńska]
22. Nowomalin [G. Wołyńska]
23. Międzyrzec Korecki [G. Wołyńska]
24. Antoniny [G. Wołyńska]
25. Ostrog – Pojezuickie mury [G. Wołyńska]
26. Horodyszcze – Klasztor Karmelitów [G. Wołyńska]
27. Monasterzyszcze [G. Kijowska]
28. Białołówka [G. Kijowska]
29. Złota Brama [G. Kijowska]
30. Berdyczew [G. Kijowska]
31. Perypiatycka mogiła [G. Kijowska]
32. Pohrebyszcze [G. Kijowska]
33. Białopole [G. Kijowska]
34. Motowidłówka [G. Kijowska]
35. Jagniatyn [G. Kijowska]
36. Aleksanrya [G. Kijowska]
37. Białocerkiew [G. Kijowska]
38. Spiczyńce [G. Kijowska]
39. Aleksandrówka [G. Kijowska]
40. Wołodarka [G. Kijowska]
41. Wydobycki monaster [G. Kijowska]
42. Kijów – Kościół katolicki [G. Kijowska]
43. Kijów – Cerkiew Ś-go Jędrzeja [G. Kijowska]
44. Wierzchownia [G. Kijowska]
45. Krzywiec [G. Kijowska]
46. Pietniczany [G. Podolska]
47. Murachwa [G. Podolska]
48. Strzyżawka – nad Bohem [G. Podolska]
49. Strzyżawka – Kościół [G. Podolska]
50. Winnica [G. Podolska]
-----------
ALBUM WIDOKÓW HISTORYCZNYCH POLSKI SERIA II - 260 zł
http://www.zeta-ars.pl/gallery4.php
Druga serya
51. Zinkow [G. Podolska]
52. Kamieniec – Zamek starożytny [G. Podolska]
53. Kamieniec – ogród Wita [G. Podolska]
54. Czarnokozińce [G. Podolska]
55. Michałówka [G. Podolska]
56. Smotrycz [G. Podolska]
57. Szpików [G. Podolska]
58. Międzyborz [G. Podolska]
59. Żwaniec [G. Podolska]
60. Sutkowce [G. Podolska]
61. Latyczew [G. Podolska]
62. Cecora Besarabia
63. Borszczajówka [G. Kijowska]
64. Buki [G. Kijowska]
65. Rużyn [G. Kijowska]
66. Lince – m. ur. Seweryna Goszczyńskiego [G. Kijowska]
67. Bohaterka – m. ur. Bhdana Zaleskiego [G. Kijowska]
68. Krzemieniec – Zamek starożytny [G. Wołyńska]
69. Wiszniowiec [G. Wołyńska]
70. Zwiahel [G. Wołyńska]
71. Dąbrowica [G. Wołyńska]
72. Dubno [G. Wołyńska]
73. Poczajów [G. Wołyńska]
74. Żytomierz [G. Wołyńska]
75. Wilno – Zamek starożytny [G. Wileńska]
76. Jaszuny [G. Wileńska]
77. Wilno – Zamek Barbary Radziwiłłównej [G. Wileńska]
78. Turów [G. Mińska]
79. Ujście Prypeci do Dniepru [G. Kijowska]
80. Janow {G. Grodzieńska]
-----------
ALBUM WIDOKÓW HISTORYCZNYCH POLSKI SERIA III - 260 zł
Trzecia serya
81. Połonga [G. Kowieńska]
82. Kiejdany [G. Kowieńska]
83. Belweder [G. Kowieńska]
84. Wojtkuszki [G. Kowieńska]
85. Wellona [G. Kowieńska]
86. Retow [G. Kowieńska]
87. Siesiki [G. Kowieńska]
88. Średnik [G. Kowieńska]
89. Birże [G. Kowieńska]
90. Kowno [G. Kowieńska]
91. Szatejki [G. Kowieńska]
92. Mejszty [G. Kowieńska]
93. Korsuń [G. Kijowska]
94. Turbiejówka [G. Kijowska]
95. Steblow [G. Kijowska]
96. Łuck [G. Wołyńska]
97. Olexianiec [G. Wołyńska]
98. Rydoml [G. Wołyńska]
99. Połock [G. Witebska]
100.Lucyn [G. Witebska]
101. Sarya [G. Witebska]
102. Krasław [G. Witebska]
103. Paniowce [G. Podolska]
104. Bar [G. Podolska]
105. Landwarow [G. Wileńska]
106. Troki [G. Wileńska]
107. Dudy [G. Wileńska]
108. Zaosie m. ur. Adama Mickiewicza [G. Mińska]
109. Ubiel m. ur. Stanisława Moniuszki[G. Mińska]
110. Grodno [G. Grodzieńska]
-----------
ALBUM WIDOKÓW HISTORYCZNYCH POLSKI SERIA IV - 260 zł
http://www.kkn.pl/index.php?s=karta&id=459
Dodane po 57 sekundach:
Wrote:
Album niestrudzonego wędrowca
Napoleon Orda zjeździł ze szkicownikiem całą niemal dawną Rzeczpospolitą, odwiedzając miejsca historyczne, zamki, rezydencje magnackie i dwory szlacheckie, kościoły i klasztory. Wiele z nich istnieje już tylko na jego rysunkach
Zamek w Mirze, zbudowany przez Jerzego Illinicza w końcu XV w.
Białopole. Kościół wzniesiony przez Wincentego Tyszkiewicza
Mereczowszczyzna. Pałac Pusłowskich i dom, w którym urodził się Tadeusz Kościuszko
GRAF_IKA WIKIPEDIA
Napoleon Odra
W kalendarzu UNESCO na 2007 rok znalazła się 200. rocznica urodzin Napoleona Ordy. Stało się tak na wniosek Białorusi, która promuje w świecie Polaka jako artystę, jeśli nie białoruskiego, to urodzonego na ziemiach białoruskich - w Worocewiczach koło Pińska - i należącego do białoruskiej kultury. Orda utrwalił na rysunkach około dwustu zabytków na ziemiach białoruskich. A Białorusini mają prawo czuć się spadkobiercami materialnego dziedzictwa I Rzeczypospolitej. Zwracają uwagę, że była ona nie tylko państwem polsko-litewskim, ale także polsko-białoruskim.
Z okazji rocznicy białoruska poczta wydała znaczek, na którym widnieje między innymi krzyż Virtuti Militari za powstanie listopadowe oraz fortepian. Orda był bowiem także kompozytorem. Przebywając na emigracji, brał lekcje u Chopina i Liszta. Podczas festiwalu muzycznego w Zasławiu w styczniu tego roku wykonywano jego mazurki, polonezy, walce i nokturny. Ale to nie one były dziełem jego życia.
¦
W 1881 roku, dwa lata przed śmiercią Ordy, Bolesław Prus pisał w "Kronikach tygodniowych", przesadzając nieco: "Pomimo całego legionu "narodowych chwał" władających pędzlem i ołówkiem prawie nie posiadalibyśmy rysunków dawnych polskich budowli, gdyby poza obrębem zastępu młodych sił nie znalazł się blisko 70-letni starzec Napoleon Orda. Dopiero ten człowiek, już w zgrzybiałej starości, począł obchodzić kraj wzdłuż i wszerz, rysując wszystko, co uważał za piękny zabytek".
Wielu rysowników i malarzy portretowało wcześniej zabytki Rzeczypospolitej (album widoków wydał już w 1806 r. Zygmunt Vogel), lecz żaden z nich nie wykonał tak imponującej pracy jak Orda. Jest on bowiem autorem co najmniej 1100 rysunków i akwarel pałaców, dworów, zamków, kościołów i klasztorów - miejsc, które świadczyły o dawnej świetności Rzeczypospolitej, związanych z historycznymi wydarzeniami czy znanymi Polakami.
"Spełniłem, coś mi zlecił, abym cały nasz kraj zwiedził i zrysował - już jestem przy końcu mojego albumu" - pisał do swego krewnego Józefa Ignacego Kraszewskiego. Swoje systematyczne podróże rozpoczął, mając już sześćdziesiąt pięć lat, w 1872 r., od Wołynia, Podola i Ukrainy, w następnych latach przemierzał ziemie Litwy, Żmudzi, Inflant i Białorusi, od 1878 roku rysował historyczne budowle Galicji, Wielkopolski, Prus Królewskich, by zakończyć w 1880 roku swe podróże na ziemiach Królestwa Polskiego.
Ukazujący się od 1875 roku w ośmiu seriach "Album widoków historycznych Polski poświęcony Rodakom zrysowany z natury przez Napoleona Ordę" zawierał 260 litografii wykonanych przez Alojzego Misierowicza na podstawie rysunków i akwarel Ordy w warszawskim zakładzie Fajansa. Jak stwierdza w poświęconym patriotycznemu kolekcjonerstwu "Empireum" Waldemar Łysiak, jest to "korona wszystkich polskich edycji zwanych wtedy "album malownicze"".
Album Ordy krzepił serca Polaków, gdy oglądali litografie przedstawiające dwór w Mereczowszczyźnie, gdzie przyszedł na świat Kościuszko, i dwór Mickiewiczów w Zaosiu, kościół w Żółkwi z grobem hetmana, który zdobywał Moskwę (swoją drogą ciekawe, że carski cenzor to przepuścił), dawne zamczyska, pamiątki potęgi Rzeczypospolitej, królewskie katedry na Wawelu i w Gnieźnie. W ziemiańskich domach wieszano często na ścianach litografie z albumu Ordy, zwykle takie, które przedstawiały najbliższy pałac lub kościół.
Dziś prace Ordy są bezcennym dokumentem, ponieważ bardzo wiele przedstawionych przez niego pałaców i dworów, szczególnie na dawnych Kresach Wschodnich, już nie istnieje. Dwór w Worocewiczach, własność Ordów, skonfiskowany przez carat po powstaniu listopadowym, spłonął podczas I wojny. Z pałacu Sapiehów w Różanej pozostały ruiny. Pałac Skirmuntów w Mołodowie został spalony w 1943 i nie ma po nim śladu. Nie istnieje zniszczony najpierw i splądrowany podczas I wojny pałac Chodkiewiczów w Młynowie, później rozebrany. Podobnie jak pałac Sanguszków w Sławucie. Profesor Tadeusz Chrzanowski pisał o Ordzie: "Jak Chodźko, Pol, Syrokomla, jak dziesiątki poetów, gawędziarzy i wędrowników utrwalał nieświadom świat skazany przez historię na zagładę".
Rysowane przez Ordę rezydencje kresowe, jeśli nawet przetrwały do dziś, to tylko jako wydmuszki pozbawione tego, co znajdowało się w nich za czasów Ordy i tworzyło ich atmosferę: bibliotek, obrazów, kolekcji. Zostały one zniszczone, rozgrabione albo rozproszone podczas dwóch wojen światowych i rewolucyjnych zaburzeń. Kto chce doznać bolesnego skurczu serca, powinien, obejrzawszy litografie z albumu Ordy, sięgnąć do "Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej" Romana Aftanazego, w których opisane jest to, czego już w tych rezydencjach nie ma.
¦
W przeciwieństwie do Białorusi 200. rocznica urodzin Ordy przeszłaby w Polsce niemal niezauważona, gdyby nie Iwona Knechta i Tadeusz Zawada, których pasją jest dawna architektura. Iwona Knechta jako mała dziewczynka mieszkała na obrzeżach Szczecina. Fascynował ją podniszczony pałac stojący w niedalekim parku. Mimo że chodziła do szkoły z dziećmi ziemiańskiej rodziny repatriantów z Kresów mieszkającej w pałacu, nigdy nie przekroczyła jego progu. Nie należała do tej samej sfery. Niespełnione marzenie zaowocowało po latach zainteresowaniem dawną architekturą. Rok temu Iwona Knechta, poligraf z wykształcenia, założyła wydawnictwo, by w formie reprintów udostępnić zamknięte za murami bibliotek publikacje z dziedziny sztuki. Tadeusz Zawada jest przedsiębiorcą i kolekcjonerem, fotografem ziemiańskich siedzib (niedawno otwarto wystawę jego zdjęć w Bibliotece Śląskiej). Jego marzeniem jest odtworzenie pięknego XVIII wiecznego modrzewiowego dworu w Rogowie. Oboje postanowili odkryć na nowo przed światem piękno architektury przedstawionej na litografiach Napoleona Ordy. Kompletem wszystkich serii albumu Ordy dysponują nieliczne biblioteki i litografie te są cymeliami dostępnymi nie dla każdego chętnego. Biblioteka Uniwersytetu Jagiellońskiego udostępniła edytorom swoje zbiory i umożliwiła wydanie reprintu albumu. Przedsięwzięcie to sfinansował Tadeusz Zawada. Litografie zostały cyfrowo odświeżone, by zniwelować pojawiające się wraz z upływem czasu zabrudzenia i plamy. Reprinty trzech pierwszych serii albumu już się ukazały, a wraz z nimi pojedyncze litografie.
Chociaż Białoruś próbuje zmonopolizować 200. rocznicę urodzin Napoleona Ordy, to właśnie wznowienie w Polsce po ponad 130 latach "Albumu widoków historycznych Polski poświęconego Rodakom" jest najważniejszym wydarzeniem jubileuszu niestrudzonego wędrowca ze szkicownikiem. ¦