Tytuły

ZAMKI W POLSCE

Forum miłośników zamków (zał. 2006)



Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 1 ] 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Dryświaty
PostNapisane: 2011-05-10 12:13 
Offline
Ojciec Dyrektor
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 2006-02-02 15:32
Posty: 6938
Lokalizacja: Warszawa
Wrote:
Wyspa Zamek
To największa z siedmiu wysp jeziora Dryświaty. Jej powierzchnia to 21 ha, pagórkowata, znacznie wyniesiona nad powierzchnię jeziora. Położenie wyspy w odległości 100-300 m od najbliższego brzegu stwarza dogodne miejsce obronne. Według ustaleń archeologów, to tutaj znaleziono ślady najdawniejszego osadnictwa, sięgające nawet VII wieku p.n.e. Dowody na istnienie tu osady sięgają II-I w p.n.e. i V-X wieku n.e. Odkrycia archeologiczne na wyspie i tzw. Paszewickim Rogu, stanowiącym nekropolię wyspy, dostarczyły bardzo wielu cennych informacji na temat wyspy, zamku, miasta, dworu i ich historii.

Zamek obronny na wyspie
Szczegółowe informacje o wyspie i wzniesionym tu zamku pochodzą z okresu XI-XIII wieków. Tereny obecnej zachodniej Białorusi należały wówczas do Księstwa Połockiego. Wyspa stanowiła jego rubież. Wzniesiono tu silny zamek obronny na zachodnim krańcu wyspy. Majdan zamku położony na pagórku o wymiarach 75x50 m, otoczony wałem obronnym o widocznym brukowanym umocnieniu, i rowem-fosą oddzielającą zamek od reszty wyspy.

XIV wiek był dla mieszkańców wyspy i załogi wojskowej ciężki i krwawy ze względu na bliskie sąsiedztwo ziem Zakonów Kawalerów Mieczowych i ich twierdzy, Dyneburga (obecnie Daugavpils). Wyspa poniosła straty materialne, częściowo się wyludniła. Dopiero po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku i pokonaniu Krzyżaków życie powróciło na wyspę. Terytorium przeszło pod rządy Wielkiego Księstwa Litewskiego.

W XV wieku na wyspie książę Witold wzniósł nowy, drewniany zamek obronny na planie czworoboku, z trzema wieżami. Wyspa wraz z innymi ziemiami należała do księcia Witolda, później do kolejnych monarchów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W XV i XVI wieku wyspę, więc prawdopodobnie też zamek i dwór odwiedzali znaczący goście – francuski podróżnik i rycerz Gilbert, znany dyplomata, pisarz i podróżnik Zygmunt Gerbersztain, a także wielki książę litewski Aleksander Jagiellończyk, późniejszy król polski, z żoną Heleną. Wiek XVI zapisał się na wyspie jako wiek wojen z Moskwą, w których uczestniczył silny garnizon zamku. W XVII wieku zamek był zaniedbany, a inwentaryzacja z 1622 roku mówi o trzech wieżach bez dachu i resztkach drewnianych pomostów.

Około połowy XVII wieku pożar zniszczył wyspę, także zamek. W czasie I wojny światowej tu zajmowały pozycje rosyjska piechota i artyleria, a drewniany most stanowił miejsce obrony.

Miasto na wyspie
W wieku XI-XIII w pobliżu zamku znajdowała się nie umocniona osada-podgrodzie. Mieszkało tam 300-400 osób i była nazywana miastem. Według badaczy, częściowo były to rodziny wojów, częściowo rzemieślnicy wielu specjalności, pracujący na potrzeby wojskowe zamku i ludności miasta, a także prowadzący handel. Istnieją ślady wymiany handlowej nie tylko z krajami pobrzeża Bałtyku, ale i mieszkańcami rejonu Morza Czarnego. Kwitło piękne, artystyczne rzemiosło. Rzemieślnicy byli mistrzami w dziedzinie obróbki metali, kowalstwa, tkactwa, ceramiki, a nawet jubilerstwa. Mieszkańcy, a także w czasach pokoju wojskowi, zajmowali się połowem ryb, łowiectwem, uprawą roli, hodowlą Po pokonaniu Zakonu Krzyżackiego, w wieku XV, znowu u podnóża zamku osiadło miasto – od 1514 nazywane oficjalnie „miastem Dryświaty” W tym czasie miasto posiadało rynek, trzy ulice i kościół. Przed kościołem stały trzy kamienne krzyże – jeden większy, dwa mniejsze. W roku 1611 wybudowano nowy kościół pod wezwaniem Matki Bożej, ufundowany w 1514 przez Zygmunta I, króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego. Wraz z fundacją nowego kościoła, król ufundował obraz ołtarzowy „Pokłon trzech króli”. (Oryginał obrazu znajduje się obecnie w muzeum sztuki średniowiecznej w Mińsku.) Wiadomo, że w tym czasie wyspa była połączona z brzegiem jeziora dwoma mostami.

Legenda:
1 - kościół z cudownym obrazem Matki Bożej,
2 - miejsce należące do świątyni prawosławnej,
3 - miejsce posadowienia zamku o kształcie okręgu, otoczone silnymi wałami i fosą od strony miasteczka,
4 - most do miejsca obecnego miasteczka. Zachowały się tylko pale nośne,
5 - most do gościńca ryskiego. Zachowały się tylko pale,
6 - wysepka koło brzegu obecnego miasteczka.

Po pożarze około połowy XVII wieku - wojewoda wileński Krzysztof Radziwiłł, zarządzający Dryświatami w imieniu króla, nakazał przenieść miasto na brzeg jeziora. Nie spłonął tylko kościół.

Dwór na wyspie
Do połowy XVII wieku koło zamku mieścił się dwór. Stąd zarządzano dobrami królewskimi, którymi były ziemie klucza dryświackiego. Według zachowanej inwentaryzacji z roku 1622, w skład zabudowań dworskich wchodziły budynki mieszkalne i gospodarcze – razem 18, ogród i sad. Teren otaczał ostrokół. W czasie inwentaryzacji zabudowania nie były w dobrym stanie technicznym. Dwór także spłonął w pożarze.

A.O.
Na podstawie artykułów G. Siemianczuka i K. Szydłowskiego
z zeszytów historycznych „Brasławskija sszytki” nr 3/1999,
wyd. przez Brasławskie Krajoznawcze Towarzystwo im. Hedemana
Źródło:


Plan wyspy Zamek po roku 1622. Wykonany przez kartografa Józefa Naranowicza-Narońskiego.

Image

Szwedzki plan wyspy i zamku w Dryświatach z XVII/XVIII w.

Image

Lata 20. XX wieku.
Image

Image


Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy temat Odpowiedz w temacie  [ Posty: 1 ] 


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 55 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
Translated by phpBB3.PL